30 Σεπτεμβρίου Συναξαριστής.

Ἔζησε καὶ μαρτύρησε ἐπὶ αὐτοκρατορίας Διοκλητιανοῦ.
Ἦταν γιὸς τοῦ Ἀνάκ, ὁ ὁποῖος ἦταν συγγενὴς τοῦ βασιλιὰ τῆς Ἀρμενίας Κουσαρῶ. Ὁ πατέρας τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς ὑπεύθυνους γιὰ τὴ δολοφονία τοῦ βασιλιὰ τῆς Ἀρμενίας. Οἱ Ἀρμένιοι γιὰ νὰ ἐκδικηθοῦν σκότωσαν τὸν Ἀνὰκ καὶ τὴν οἰκογένειά του, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν Γρηγόριο καὶ ἕναν ἀδελφό του. Μετὰ ἀπὸ χρόνια ὁ γιὸς τοῦ Κουσαρῶ, ὁ Τηριδάτης, συνέλαβε τὸν Γρηγόριο ἐπειδὴ ἦταν χριστιανὸς καὶ τὸν βασάνισε σκληρά. Ὅταν δὲ ἔμαθε ὅτι πρόκειται γιὰ τὸ γιὸ τοῦ Ἀνάκ, ὁ ὁποῖος εὐθυνόταν γιὰ τὴ δολοφονία τοῦ πατέρα του, διέταξε νὰ τὸν ρίξουν σὲ λάκκο μὲ φίδια καὶ ἄλλα ἑρπετά. Ὁ Γρηγόριος ὄχι μόνο δὲν ἔπαθε τίποτα ἀλλὰ ἐπέζησε γιὰ 15 χρόνια τρεφόμενος μὲ τὸ ψωμὶ ποὺ τοῦ πήγαινε κρυφὰ μιὰ χήρα.
Κάποια στιγμὴ ὁ Τηριδάτης παραφρόνησε. Ἡ ἀδελφή τοῦ βασιλιὰ ἄκουσε μία μέρα φωνή, ἡ ὁποία τῆς ἔλεγε πὼς ἂν ἤθελε νὰ θεραπευτεῖ ὁ ἀδελφός της θὰ ἔπρεπε νὰ ἐλευθερώσουν τὸν Γρηγόριο. Πράγματι ὅταν βγῆκε ἀπὸ τὸν λάκκο ὁ Ἅγιος θεράπευσε τὸν βασιλιά.
Ἐξεδήμησε εἰς Κύριον ἐν εἰρήνῃ.Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας πίστεως, τῇ γεωργίᾳ, ἐνεούργησας, βροτῶν καρδίας, κατασπείρας τὴν τοῦ Λόγου ἐπίγνωσιν, καὶ λαμπρυνθεὶς μαρτυρίου τοῖς στίγμασιν, ἱεραρχίᾳ Γρηγόριε ἔφανας. Πάτερ Ὅσιε, Χριστὸν τὸν Θεὸν ἱκέτευε, δωρήσασθαι ἡμῖν τὸ μέγα ἔλεος.

Κοντάκιον. Ἦχος β’. Τοὺς ἀσφαλεῖς.
Τὸν εὐκλεῆ καὶ Ἱεράρχην ἅπαντες, ὡς Ἀθλητὴν τῆς ἀληθείας σήμερον, οἱ πιστοὶ θείοις ἐν ᾄσμασι, καὶ ὑμνῳδίαις εὐφημήσωμεν, Γρηγόριον ποιμένα, καὶ διδάσκαλον, τὸν ἔκλαμπρον φωστῆρα καὶ παγκόσμιον· Χριστῷ γὰρ πρεσβεύει, ὑπὲρ πάντων ἡμῶν.

Μεγαλυνάριον.
Γρήγορος τοῖς τρόποις ἀναδειχθείς, πρὸς θεογνωσίας, διεγείρεις τὸν φωτισμόν, τοὺς τῇ δυσσεβείᾳ, ὑπνώττοντας ἀθλίως,  Γρηγόριε τρισμάκαρ, ἀξιοθαύμαστε.

Οἱ Ἁγίες Ριψιμία (ἡ Ριψίμη), Γαϊανὴ καὶ Ἄλλες 32 Παρθενομάρτυρες 

Ἡ Ἁγία Ριψιμία ἦταν ὄμορφη στὸ σῶμα καὶ σεμνὴ στὸ ἦθος. Ἐπειδὴ δὲν δέχτηκε τὴν πρόταση τοῦ Διοκλητιανοῦ νὰ γίνει γυναῖκα του, κατέφυγε μαζὶ μὲ τὴν Γαϊανὴ ποὺ ἦταν καθηγουμένη τῆς Ριψιμίας, στὴν Ἀρμενία.
Ὁ βασιλιὰς τῆς Ἀρμενίας ἄκουσε γιὰ τὴν ὀμορφιὰ τῆς Ριψιμίας καὶ θέλησε καὶ αὐτὸς νὰ τὴν κάνει γυναῖκα του. Ὅταν ἐκείνη ἀρνήθηκε, διέταξε νὰ τὴν βροῦν καὶ νὰ τὴ συλλάβουν. Οἱ στρατιῶτες του τὴν βρῆκαν στὰ μέρη τοῦ Ἀραρὰτ ποὺ κρυβόταν, καὶ ἀφοῦ τῆς ἔβγαλαν τὰ μάτια, τῆς ἔκοψαν τὴν γλῶσσα καὶ τὴν ἔκοψαν κομμάτια.
Μαζί της μαρτύρησαν φρικτὰ ἡ γερόντισσα Γαϊανή, καθὼς καὶ 32 Παρθενομάρτυρες ποὺ κρύβονταν μαζί τους σ’ ἐκεῖνα τὰ μέρη.
Ἄλλοι ἀναφέρουν ὅτι, μαζὶ μὲ τὶς Ἁγίες αὐτὲς μαρτύρησαν καὶ 70 ἄνδρες.

 Οἱ Ἅγιοι 70 Μάρτυρες

Λέγεται ὅτι μαρτύρησαν μαζὶ μὲ τὴν Ἁγία Ριψιμία. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες.

 Οἱ Ἁγίες 2 Ὁσιομάρτυρες Γυναῖκες

Μᾶλλον ἦταν μοναχὲς καὶ μαρτύρησαν μὲ τρόπο ποὺ δὲν γνωρίζουμε.

Ὁ Ἅγιος Στρατόνικος ὁ Μάρτυρας

Μαρτύρησε διὰ ξίφους.

Ὁ Ἅγιος Μαρδόνιος ὁ Μάρτυρας 

Μαρτύρησε, ἀφοῦ ἔκαψαν τὰ μάτια του μὲ πυρωμένα κάρβουνα.
(Δὲν ἀποκλείεται νὰ εἶναι ὁ ἴδιος μὲ αὐτὸν τῆς 28ης Δεκεμβρίου).

Οἱ Ἅγιοι 1000 Μάρτυρες

Μαρτύρησαν διὰ ξίφους.

Ὁ Ὅσιος Γρηγόριος ὁ ἐν τῷ ποταμῷ Πεσόμα (Ρῶσος)

Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.

 Ὁ Ἅγιος Μιχαὴλ ὁ Θαυματουργός πρῶτος Μητροπολίτης Κιέβου καὶ πάσης Ρωσίας

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Μιχαὴλ, τοῦ πρώτου Μητροπολίτου Κιέβου καὶ πάσης Ρωσίας, τιμᾶται τὴν 15η Ἰουνίου ὅπου καὶ ὁ βίος του.

Ὁ Ἅγιος Honorius (Ἄγγλος) 

Λεπτομέρειες γιὰ τὴν ζωὴ αὐτοῦ τοῦ Ἁγίου τῆς ὀρθοδοξίας, μπορεῖ νὰ βρεῖ ὁ ἀναγνώστης στὸ βιβλίο «Οἱ Ἅγιοι τῶν Βρετανικῶν Νήσων», τοῦ Χριστόφορου Κων. Κομμοδάτου, ἐπισκόπου Τελμησσοῦ, Ἀθῆναι 1985.